Nên làm thế nào khi trẻ mắc bệnh béo phì?

Mọi người đều biết béo phì không tốt cho sức khỏe. Người béo phì dễ mắc bệnh cao huyết áp, xơ vữa động mạch, viêm túi mật, bệnh tiểu đường,… Hơn nữa, đa số người lớn béo phí là do từ nhỏ họ đã bị béo phì.
 
Trẻ nhỏ béo phì có nguyên nhân rất đơn thuần, mặc dù có liên quan đến yếu tố di truyền, nhưng chủ yếu vẫn là do ăn quá nhiều và hoạt động quá ít. Do ăn nhiều, nhiệt lượng dư thừa biến thành mỡ tích trữ dưới da, lượng mỡ tích trữ càng nhiều thì bé càng lười hoạt động, nhiệt lượng tiêu hao ít, nhiệt lượng dư thừa nhiều biến thành mỡ,… Với vòng tuần hoàn như vậy, bé càng ngày càng béo phì.
 

Bé ăn nhiều, đặc biệt là thức ăn nhanh có thể dẫn tới béo phì và khó giảm cân. (Ảnh: Internet)

 
Phân loại theo hình thái mô mỡ và tuổi bắt đầu béo phì
 
+ Béo phì xuất hiện sớm: Xuất hiện trước khi trẻ 5 tuổi.
 
+ Béo phì xuất hiện muộn: Béo phì xuất hiện muộn sau 5 tuổi.
 
+ Các giai đoạn dễ xuất hiện béo phì là thời kỳ nhũ nhi, 5- 7 tuổi, vị thành niên. Béo phì xuất hiện trong giai đoạn này tăng nguy cơ béo phì trường diễn và các biến chứng như nguy cơ mắc bệnh tim mạch, các rối loạn tâm bệnh hơn các béo phì khởi phát muộn.
 
Phân loại nguyên nhân béo phì
 
- Béo phì do nội tiết;
 
- Béo phì do hội chứng đa dị dạng;
 
- Béo phì ngoại sinh.
 
Trong đó, thường gặp hơn cả là béo phì ngoại sinh.
 
Các yếu tố nguy cơ của béo phì ngoại sinh
 
Yếu tố gia đình và di truyền: Nhiều trường hợp béo phì có tiền sử gia đình. Trẻ em có cha mẹ béo phì có thể mắc béo phì bất cứ tuổi nào: Tới 17 tuổi, tỉ lệ này gấp 3 lần trong gia đình cha mẹ không béo.Trong số trẻ béo phì có khoảng 80% trẻ có một cha hay mẹ béo phì, 30% có cả cha và mẹ béo phì.
 
Giảm hoạt động thể lực: Ít hoạt động thể lực là nguồn gốc gây béo phì chính do béo phì làm cho trẻ có lối sống tĩnh tại.

 
Ngủ ít: Các nghiên cứu nhận thấy trẻ ngủ ít dưới 8 giờ/ngày đêm sẽ có nguy cơ béo phì khi trên 15 tuổi. Ngủ ít nhưng đi nằm sớm, xem TV nhiều giờ, giảm hoạt động thể lực... Giấc ngủ của trẻ béo phì có thể bị rối loạn do sự biến động của các yếu tố hormon như serotonine.
 
Sữa mẹ là yếu tố bảo vệ phòng ngừa béo phì: Các nghiên cứu đều cho thấy sữa mẹ còn có tác dụng phòng ngừa béo phì ở trẻ: Thời gian bú sữa mẹ càng ít, nguy cơ béo phì của trẻ nhỏ càng cao.
 
Tích mỡ sớm là yếu tố nguy cơ của béo phì trẻ em. Chỉ số BMI tăng nhanh trong năm đầu, sau đó giảm dần đến mức thấp nhất từ 4 - 8 tuổi (trung bình 6 tuổi) và sau đó tăng dần cho đến tuổi trưởng thành. Sự tăng trở lại của BMI trong giai đoạn trẻ nhỏ được gọi là tích mỡ sớm.Tích mỡ sớm trước 5,5 tuổi là yếu tố nguy cơ của béo phì trẻ em. Do đó, các giá trị của BMI trước và trong giai đoạn tích mỡ phải được xác định để đánh giá chính xác tiến triển của nguy cơ.
 

Nhiều trường hợp béo phì do tích mỡ sớm. (Ảnh: Internet)

 
Yếu tố tâm lý và tình cảm: Các yếu tố tâm lý và tình cảm là các yếu tố nguy cơ béo phì trẻ em. Sự thiếu chăm sóc và giáo dục của cha mẹ trong giai đoạn ấu thơ là yếu tố đưa đến nguy cơ béo phì.
 
Dậy thì sớm và béo phì: Nghiên cứu cho thấy 30% trẻ gái thừa cân và 15% trẻ gái béo phì có kinh nguyệt xuất hiện sớm trước 11 tuổi.
 
Thông thường, căn cứ vào độ tuổi, giới tính, cân nặng của bé vượt quá 20% tiêu chuẩn được coi là béo phì.
 
Khi bé mắc bệnh béo phì, cha mẹ cần khống chế lượng ăn của bé, đặc biệt là hạn chế đồ ngọt, nước ngọt, tuy nhiên, thức ăn chứa chất đạm không được giảm, vì cơ thể bé đang trong giai đoạn phát triển, ăn không đủ no sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của bé. Bé có thể ăn nhiều rau xanh, hoa quả, như vậy vừa cảm thấy no lại bổ sung vitamin, muối vô cơ. Cố gắng ăn ít thực phẩm chứa dầu mỡ, chọn loại dầu thực vật tốt cho sức khỏe. Ngoài ra, cần để bé hoạt động, bơi lội nhiều. Mục đích hoạt động nhiều là để bé tiêu hao bớt nhiệt năng dư thừa. Nếu kiên trì trong một khoảng thời gian nhất định, cân nặng của bé sẽ giảm.
 

Ngoài ra, cần để bé hoạt động, bơi lội nhiều để phòng tránh bị béo phì. (Ảnh: Internet)

Nguồn: Tổng hợp